Patenę komunijną, zwana również pateną płaską, to mały płaski talerzyk z rączką, który jest używany podczas rozdawania Komunii świętej. Głównym celem stosowania pateny jest zapobieżenie upadkowi Hostii na ziemię, co uważane jest za poważne profanowanie Najświętszego Sakramentu.
Podczas liturgii patenę trzyma zazwyczaj jeden z ministrantów, stojący po prawej stronie kapłana. Po przyjęciu Komunii przez wiernych, kapłan zbiera pozostałe kawałki Hostii, które umieszcza na patenie, a następnie dokładnie ją czyści. Jeżeli jest potrzeba, można dokonać puryfikacji pateny. Patena może być wykonana z różnych materiałów, takich jak złoto, srebro, czy mosiądz.
